Vukend
İsti və rahat olmayan istirahətlər

İstirahət zamanıdır. Gün yaxşıca işıldayır və qışdan salamat çıxmış sümüklərimizi qızdırır. Hamı bilir ki, bu eyforiya çox çəkməyəcək. Bir azdan istidən bezəcək, püfüldəyəcəyik, sərin yerlər axtarıb başımızı soxacağıq. Amma hələ ki, istidən narazılar istirahətçün yerlər gəzib başını qatmağa plan cızanlardan azdı. Gəlin etiraf eləyək, biz istirahəti bacarmayan xalqıq. Uzaqbaşı içimizdə ən fəalları şəhərdən kənara balaca bir səfər hazırlayacaq. Amma bundan üç gün əvvəl «Bəs nə yeyəcəyik, nə içəcəyik» deyə düşünməkdə olub nəhayət ki, şekspirsayağı bu sualın cavabını içi yemək-içməknən dolu iri bir zəmbil (bəlkə bir neçə zəmbil) formasında həll edəcək. Təbiətə qovuşan kimi, ayağını yaşıllığı basan kimi yeməklə başlayan bu proses qarnı partlayanacan, göz qapaqları ağırlaşıb öz-özünə qapanacan və nəhayət tam bağlanıb təbiəti seyr eləməyə imkan verməyənədək davam edəcək. Orta statistik azərbaycanlının yeməkdən azad qalmış saatlarda istirahəti adətən yuxuda davam eləyir. Neynək, biz də beləyik.
İstirahəti ürəyin istəyən kimi eləməkçün gərək sənin milli istirahət növlərin olsun, ya da heç olmaya ənənələrin. Əlbəttə, ağıllı xalqlar başqalarının nailiyyətlərindən də yararlanmağı bacarır. Diqqəili olun, bəlkə siz də nəyisə bəyəndiz. Məsələn, Yaponiyada darıxanda dəniz soxulcanları ovuna çıxırlar. Balaca buz meydançasında hovuz yerləşdirir və ora yüzlərlə soxulcan buraxırlar. Oyunçulara xüsusi rezin çəkmə, əlcək və yıxılanda başını qorumaqçün kaska paylayırlar. Sınağın çətinliyi ondadır ki, fasiləsiz qovrulan soxulcanı əlcəklə tutub sonra buz üstündə sürüşə-sürüşə öz vedrənə tərəf aparmalısan. Yaponiyada bu soxulcan növləri delikates sayılır. Ona görə də hər tutulmuş soxulcana havayı qurudulmuş soxulcan porsiyası və birinci yerə çıxana 50 min iyen (təxminən 500 dollar) verirlər.
Polşada Qoldap şəhərində arvadını əllərin üzərində gəzdirmə üzrə Beynəlxalq çempionat keçirilir. Öz arvadını əllərin üzərində daha çox gəzdirənə priz düşür: daşıdığı yükün çəkisi qədərində pivə. Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində ölkənin prezidentinin hədiyyəsini almaqdan ötəri dəvə yarışları keçirilir. Bir neçə yüz dişi dəvə (onlar daha dözümlü sayılır) bir həftə ərzində Abu-Dabi ətrafındakı Vasba şəhərində 8 km uzunluğu olan dəvədromun trassında yarışırlar. Xüsusi təlim görmüş dəvələr saatda 60 km-ə qədər sürətlə qaçıb günə 300 km məsafə qət edə bilirlər. Dəvələri çəkisi 25 kq-dan artıq olmayan oğlan jakeylər idarə eləyir. Qaçağan, əsil-nəsilli dəvənin qiyməti bəzən bir neçə min olur.
Fidcidə Sukana parkında hər il kokos palması ağacına dırmaşma üzrə yarış keçirilir. Dırmaşmaq üzrə ən yaxşı nəticəni samoalı Fuatay Sodlo göstərib. O, 9 metrlik ağaca 4,88 saniyəyə dırmaşıb. Özü də ayaqyalın. İrlandiyada nizamlı addımlama üzrə yarış keçirilir. Ən cəld «gəzəyən» 1,6 kilometri 5 dəqiqə 35 saniyəyə qət eləyib. İngiltərədə isə hər il çarpayı yarışları olur. Nersboroda kişilər çarpayının üstündə baş verənlərin yox, çarxlarının sürətini nümayiş elətdirir. Rekord vaxt 2 dəqiqə 9 saniyə sayılır. Yuruşu deyirəm ha.
Macarıstanın paytaxtında Kubik Rubik üzrə yarışmalar keçirilir. Rəsmi rekord fransızların əlindədi, Tibo Jaklino onu 9, 86 saniyəyə yığıb. Bəzən müsabiqədə gözübağlı, ya da bir əllə yığmaq kimi şərtlər də qoyulur. Sinqapurda uşaqları çimdirərkən başını qatmaqçün olan rezin ördəklərin qoçha-qovu üzrə yarışırlar. Təşkilatçılar suya 100 min plastmas ördək buraxır. Baydarkada üzən iştirakçılar isə mümkün qədər çox ördəyi finişə tərəf qovalamalıdırlar.
İngiltərədə "The Underwater Pumpkin Carving Competition" adlı balqabaq üzərində oyma yarışı keçirilir. Amma onlar balqabağın içalatını ovub çıxarmaqçün suyun altına düşürlər. Balqabaq, bıçaqlar və məşəllərlə yaraqlanmış iştirakçılar suyun altına enir və balqabaqdan minlərlə fiqurlar yaradırlar. Tamaşaçılarsa 2 metr dərinləyində suyun içindən yaranan və məşəlin işığı altında işıldayan fantastik obrazların, kabusların yaranmasını müşahidə eləyirlər. İtalyanlar isə hər il ağcaqanad öldürmək üzrə yarışır. Çimərlik kostyumu və uzunboğaz corablar geyərək iştirakçılar Milandan bir qədər aralıda olan Lomellina dərəsində toplaşırlar. Müsabiqənin şərtlərinə görə iştirakçı 5 dəqiqə ərzində mümkün qədər çoxlu ağcaqanad öldürüb cəsədlərini sübut kimi təqdim eləməlidi. Axı qalib onların sayı ilə təyin ediləcək. Çempiona 6 donuz almaq qismət olur. Gümüş medalın sahibi evə 2 dəvəquşu ilə, bürünc medal sahibi isə 500 yumurta ilə gedir.
Ağcaqanadların qulaqlarından iraq, amma öldürməyə həşəratımız da, belimizdə daşımağa arvadımız da, qaçmağa gücümüz də var. Amma təssüf ki, yeməkdən başımız ayılmır…