|
Bayram
istəyirsizmi?
Yaxud, kişilər nə istər?
Bu günü keçmişdə, yəni hələ sovet şurası zamanı kişilərin bayramı kimi
qeyd edərdilər. Əvvəl fevralın 23-də kişilər hədiyyə alardı, sonra martın
8-də qadınlar. Bəzən fevralın 23-də hədiyyə vermiş qadın avtomatik olaraq
martın 8-nə hədiyyə gözləmək şansı qazanırdı. Kimsə duyğularını ifadə
etməkçün məhz bu günü gözləyərdi. Çünki Vətənin müdafiəçisinə hədiyyə
vermək heç vaxt vulqar görünməzdi. Heç kim 23 fevralın hərbi qüvvələr
günü olmasını fikirləşməzdi. Martıq 8-ində Klara Setkin və Roza Lüksenburqu
bəlkə hansısa ucqar rayon radio qovşağında yada salardılır. Fevralın 23-ü
kişilərin, martın 8-i qadınların bayramı idi.
İndi ənənələr köklü surətdə dəyişib. Çoxmillətli olsa da həmişə «rus əsgəri»
adlanan ordu Bakıda «Qanlı yanvar» törədəndən sonra fevralın 23-nü qeyd
etmək bizimçün ayıb oldu. Biz dinc əhaliyə atəş açan ordunun bayramını
qeyd etməkdən kütləvi şəkildə imtina etdik. Heç kim fevralın 23-nün yox
olmasının fikrini çəkmir və bunu dilinə gətirməyi də əskiklik bilir. Baxmayaraq
ki, orta və yaşlı nəsil əsgərliyini bu orduda çəkib və ən şirin əsgərlik
xatirələri beyinlərdən ölənəcən çəkilməyəcək. Amma kommunizm utopiyasından,
sosializm ideyalarından imtina etsək də martın 8-ni hələ ki, qeyd edirik.
Mətbuat bir ağızdan bu bayramın bizə yad, lazımsız, hətta mənasız olduğunu
az qala şeypurla aləmə car çəksə də 8 marta dəyməyə kimsənin qüdrəti çatmadı.
Çünki arada qadınların maddi marağı var. Bu marağın üstündən qırmızı xətt
çəkməyə cəmiyyətin hələ ki qüdrəti yetərli qədər deyil.
Kişiləri incitməməkçün bayramlarını silahlı qüvvələr gününə saldıq. Azərbaycan
prezidentinin 22 may 1998-ci il tarixli qərarına əsasən iyunun 26-ı Silahlı
qüvvələr günü elan edilmiş və hər il azərbaycan xalqı bunu bayram edir.
Amma nədənsə bu bayram elə Silahlı qüvvələr günü kimi də qaldı. Onu əsasən
hərbçilər və əsgərlikdə olanlar bayram edir. Bu gün nədənsə kütləvi şəkildə
kişilər bayramına çevrilmədi. Görəsən nədən cəmiyyət kişilərin bayramını
kütləviləşdirə bilmir?
Bəlkə azərbaycanlı kişisi özünü cəmiyyət qarşısında günahkar bilir? Çünki
torpaqlarımızın beşdə biri işğal altındadır, ona görə? Qədim ata-baba
yurdunda ermənilər gəzirsə bu kişinin kişilik bayramını təntənəli şəkildə
qeyd etməyə haqqı çatırmı görən? Biz silahlı qüvvələrimizi sonsuzluğa
qədər nümayiş edə bilərik. Aviasiyamızı, artilleriya, tankları, ordunun
təhcizatını, sayını ermənilərin gözünə soxa bilərik. Amma bununla bir
qarış torpaq geri dönməz. İstər uğurlu siyasət, istər hərb yoluyla torpaqlar
geri qaytarılmasa azərbaycanlı kişinin bu günü qeyd etməyə haqqı çatmır.
Şəxsən mən ilin 365 günündən birini də isti evində, televizor qarşısında
mürgüləyən kişiyə qıymaram. Kişilər eynən bu tərzdə qadınlar gününə etiraz
edə bilər. Amma martın 8-də qadınlara sevgidən danışılır, uşağının qayğısını
çəkən ana, həyatını, sağlamlığını cəmiyyət üçün nəsil yetişdirməyə sərf
edən qadın obrazı ön palanı çəkilir. Yəni ki, azərbaycanlı qadın cəmiyyət
qarşısında borcunu verməkdə və davamlı surətdə canı, sağlamlığı və bir
fərd kimi özünü təsdiqləməyi bahasına əlində olan genetik material əsasında
(yəni ki, başqa millətlərə qarışmayaraq) xalqın rifahına işləyir. Kişinin
funksiyası qadının yaratdığını qoyumaq və cəmiyyəti irəli çəkməkdir. Azərbaycanlı
kişisi bi missiyanın birinci bəndində uduzub.
Amma «Kişilər bayram istəyirmi?», yaxud «Kişilər bayrama nə istəyir?»
sualları da rahatlıq vermirdi. 23 fevral üçün bu tip araşdırmanı yalnız
Rusiya KİV-də axtarmaq olardı. Kiçicik araşdırma kişilərin o qədər də
madiyyyata uymadığını ortaya çıxardı. Bayram ərəfəsində Moskvada 3 arzu
dilənən yer qarşısında niyyət edən kişilərə «Bayrama nə hədiyyə arzulayardız?»
sualı verilir. Onların əksəriyyəti sağlamlıq, firavanlıq və məhəbbət arzuladığını
dedi. Cəmi bir nəfər qırmızı kabriolet arzladığını etiraf etdi. Heç kim
bayrama təzə ayaqqabı, qalstuk, odekalon, hətta bir yeşik araq da istəmədi.
Bəlkə də kameradan utanıblarmış. Amma bu fakt bizim, yəni kişi və qadınların
bayrama fərqli münasibətini aşkara çıxardı. Kişilər bizdən yalnız sevgi
və məhəbbət umurmuş…
Ola bilər biz də kişimizə sevgini bir az məcazi, dolayısı ifadə edirik:
bir qab dadlı xörəklə, dəbli qalstukla, ecazkar ətirlə, əla sekslə… Bu
gün azərbacanlı kişisi kişilər bayramının kütləvi şəkildə olmasından inciməsin.
Qarabağı əldən verdiyi nə görə biz ki, kişilərin nə yeməyini, nə səliqə-sahmanını,
nə də seksini kəsmirik. Mənə elə gəlir ki, indi verəcəyim təntənəli vədə
bütün qadınlar ikiəlli razı olar. O gün ki, kişilərimiz Qarabağı geri
alıb orda bayrağımızı sancacaq dünyanın bütün qalstukları, bütün ətirləri,
bütün nəfis nemətləri ayaqları altına səriləcək. Bütün qadınların sevgi
dolu baxışları da onların olacaq. Biz qadınlar həmən bu tarixi günü əsrlər
sonra da xatırlayıb kişilər bayramını 8 martdan da təntənəli qeyd etməyi
ənənəyə çevirəcəyik.
|
|
